Als stenen her-inneren (deel 1)

(Leestijd: 15min)

Geleid naar plekken waar de natuur spreekt, zonder censuur. Waar de natuur her-innert.

Ik werd geleid naar plekken waar het oerbestaan nog steeds voelbaar is. Die zich doorheen verschillende tijdslijnen bewegen, maar lijken te blijven staan, als herinnering om de mensheid terug te laten voelen.

Plekken — energie in de ruimte — roept jou niet zomaar. Het wil jou iets zeggen, iets laten zien. En dat is exact wat ik heb ervaren.

Ergens in juni vroeg ik aan mijn zoontje Otis waar hij graag op vakantie wou gaan. Hij zei meteen: Engeland. En ik zei: Waarom? Hij: omdat ze daar mijn taal spreken. :) Niet dat hij Engelstalig is, maar er is een reden waarom hij dit land kiest. Ik herinner me niet dat ik er ooit iets over verteld heb, al wou ik daar wel al even naartoe. Ik wou langs de cliffs wandelen en de wind voelen. Vrijheid voelen — ademen. Toch dacht ik dat deze zomer me naar een oord zou brengen met sprankelende kleuren en helder water. Ik zag doorzichtigblauw voor me, glinsteringen, keramiek in indigo… Griekenland kwam in me op, misschien niet het meest ongrijpbare land, maar doordrenkt van zon. Dat beeld van warmte, ruimte, schoonheid, dat trok me.

Maar eerlijk, ik ben opgegroeid met lange vakanties. Met lang bedoel ik: vakanties waarvan ik hoopte dat ze zo snel mogelijk zouden stoppen. Terwijl ik tegelijk ook niet opnieuw wou starten met les volgen op school. Want daar was het niet alleen lang, daar verkeerde ik vaak in doodsangst. Angst om te falen, angst om te communiceren, angst om alleen te zijn en angst om samen te zijn. Noem maar op — sociale angst.

De vakanties bij mijn vader en moeder waren heel verschillend. Bij mijn moeder zat ik uren op het terras of in de tuin, of een beetje verder in het veld, in stilte, afvragend wat ik hier toch deed. Als ik dat nu bekijk, verandert mijn perceptie van die beleving, maar toen voelde het vooral eenzaam. Bij mijn vader was het weer anders: daar gingen we (mijn zus, mijn vader en ik) kamperen, bezochten we kastelen, gingen we kanoën en snuffelden we in fijne winkeltjes – hoewel het vaak bij een kort bezoek bleef, want het gevoel van gebrek hing voortdurend in de lucht. Ik voelde dat zelf niet altijd, maar ik zag de angst of teleurstelling in de ogen van mijn vader. Hij wilde meer voor ons, maar ik had niet meer nodig, of misschien had ik me er al lang bij neergelegd dat dat toen niet voor mij was weggelegd. Diezelfde gevoelens doken later weer op tijdens mijn reis in Engeland.

Het is nu al jaren dat ik op 'onbestemde reis' vertrek met mijn zoontje. Ik heb een onderstel in hout gemaakt dat perfect past in de koffer van mijn Citroën Berlingo. Fier als een gieter zet ik alles tetrisgewijs onder het onderstel, en slapen we op een matras waarvan ik zeker 50 cm heb afgesneden in een rush, zodat het zou passen. Als ik iets in mijn hoofd heb, kan ik moeilijk wachten. Geduld is iets wat ik over de jaren heen leer. Beetje bij beetje. Als we op de matras liggen, kan ik net mijn benen strekken. Zolang mijn zoontje niet groter is dan ik, is deze manier van reizen perfect. Nadien zal ik eens naar een grotere versie moeten kijken, maar dan zal hij wellicht niet meer naast zijn moeder willen slapen. ;)

Het onbestemd reizen klopte voor mij. Niet weten waar naartoe, gewoon vertrekken. Dan heb je meer aandacht voor het landschap, en zit je niet met verwachtingen over waar je naartoe gaat. Ik ben hier al heel vroeg mee gestart, maar het hoogtepunt was toen ik meedeed aan een kunstproject van een oud-docent/kunstenaar. Daar freesden we een plattegrond van een autobus uit de vloer van een kunstlokaal, en vertrokken iets later met een busje met drie andere vrouwen en de kunstenaar zelf op onbestemde reis. Ik zat vooraan, en de drie andere vrouwen achteraan. Ik word namelijk snel misselijk als ik niet zie waar we naartoe rijden, vooral bij bochten. Wat me van die reis vooral is bijgebleven, is de rust en stilte — de ruimte die ontstond in mijn hoofd door verwachtingen los te laten en in het moment te bewegen. Dat gevoel nam ik elke komende reis steeds terug mee. Dus de jaren nadien vertrok ik ook op onbestemde reis. Eerst alleen, nadien met mijn zoontje. En het heeft me nog niet ontgoocheld. Het wordt ook moeilijker om ontgoocheld te worden. Al doen we het niet om ontgoocheling te vermijden, maar om meer te beleven.

Deze keer voelde het anders. In de weken voordat ik echt besloot om naar Engeland te gaan, werd het op verschillende manieren duidelijk dat die keuze klopte. Ik werd als het ware geleid. Verschillende ontmoetingen richtten mijn blik steeds meer op Engeland.

De eerste keer was toen ik ging eten met een vriendin in Mechelen. Tijdens ons etentje kwam een juffer op mijn schouder zitten, en was niet snel van plan om weg te gaan. Ik wist op dat moment heel goed wat dat betekende. Ik wist op dat moment heel goed wat dat betekende. Later sprak mijn vriendin over Glastonbury en Maria Magdalena. Net als veel vrouwen voel ik me verbonden met haar. Ik ben ondertussen ook een prachtig en ontroerend boek aan het lezen: Jezus & Maria Magdalena — Een mythe van liefde en vrijheid van Lisette Thooft. De recente dood van een heel belangrijk iemand in mijn leven zette me opnieuw aan het zoeken naar antwoorden, en zo kom je toch steeds weer bij dit soort thema’s uit.

Een paar dagen later hoorde Otis ineens geluiden in de tuin. Hij zei: Mama, we moeten naar het centrum. Ik antwoordde dat het geluid vlakbij kwam, maar dat we wel eens gingen kijken. Toen we in het centrum van Dilbeek (rand Brussel) aankwamen, was er een vijverfestival aan de gang. Daar ontmoette Otis zijn oude beste vriend, Kasper. Ze hadden elkaar al een jaar niet meer gezien door een schoolwissel. Terwijl de jongens speelden, zat ik wat verderop op het gras, genietend van de ruimte en het moment.

Ondanks de ruime plek op het grasveld, kwam een oudere vrouw vlak naast me zitten. Na een tijdje begon ze te vertellen over haar dochter, die nu in Wales op reis was. Ze zei dat het daar momenteel erg warm was. Hmm, dacht ik bij mezelf. Oké, interessant. Later zag ik op Facebook een evenement voorbij komen over ‘leylijnen en krachtplekken’. Cois Geysen zou er een lezing geven. Natuurlijk voelde ik me meteen aangetrokken. Ruimte en energie hebben me altijd geboeid, en nu kwam alles ineens samen. Het gesprek ging al snel over Engeland. Duidelijk: ik moest daar gewoon naartoe.

Voor sommigen is het een evidentie om gewoon een keuze te maken en te vertrekken, maar voor mij ligt dat wat anders. Eerst en vooral heb ik moeten leren vertrouwen op mijn intuïtie, op mijn hogere zelf die me leidt. Dat hetgeen wat ik voel wel echt is en klopt. Iets wat me werd afgeleerd. Want hiermee worden we geboren. Met de verbinding met je hogere zelf, je intuïtie of ‘het goddelijke’ (waarmee ik dus niet verwijs naar één of andere oordelende man op een wolk weliswaar — het is iets dat in je zit, dat je bent). Door opvoeding en maatschappij kan je dat geloof gaan verliezen. Maar goed, even terug naar Engeland en waarom het dan niet zo evident is om deze beslissing te nemen.

Allereerst ben ik alleenstaande mama, wat andere verantwoordelijkheden en vrijheden met zich meebrengt. In mijn atelier en in mijn bijberoep deel ik mijn zielsmissie: het ondersteunen van andere creators. Daarnaast werk ik nu nog als leerkracht kunst en architectuur. Doorheen de jaren ben ik gegroeid (gelukkig ;)) en ben ik toxische relaties langzaam gaan ontgroeien. Alleenstaande mama zijn ervaar ik niet per definitie als zwaar, maar als bevrijdend. Ik heb doorheen de jaren mezelf bevrijd van de nood om mijn partner, mijn kind, mijn moeder, vader, zus,… te willen redden. Ik heb me bevrijd van de angst om verantwoordelijkheid voor mezelf te nemen. Hoewel ik altijd verantwoordelijk voelde voor anderen, nam ik nooit echt verantwoordelijkheid voor mezelf — ik legde het lot van mijn gevoelens in handen van iemand anders. Op heel veel vlakken heb ik mezelf dus bevrijd.

Dat betekent natuurlijk niet dat ik niet soms verlang naar gedragen worden, gezien en gehoord worden door een partner, en naar financiële veiligheid of vrijheid. Die veiligheid creëer je natuurlijk vooral in jezelf, maar als alleenstaande is het zoeken naar hoe je dat praktisch regelt een uitdaging op zich. Elke stap die ik zet, in functie van mezelf en mijn zoontje, kan soms voelen als een sprong in het diepe. Zal ik wel die boot nemen? Wat als… Zal ik dat wel doen? Wat als… Maar ondanks die twijfels volg ik mijn hart. Ik ga door die angst heen. Ik kijk haar recht in de ogen en doe het gewoon. Ik geloof erin, en ik doe het gewoon. Ook al twijfel ik nog, ook al ben ik bang — ik doe het gewoon. Ik ben hier niet voor niets. Zeker niet om mezelf op te sluiten in huis en stil te blijven staan bij wat ik voor mezelf wil. Dus ik ga door.

Dat doorgaan heeft ook een keerpunt. Want ik heb mezelf ook moeten leren stoppen. Om te ademen, om te rusten, te voelen, te zijn. Die ontspanning voelde vaak als spanning. Dus deed ik maar door. Door te leren werken met mijn ademhaling, door mijn lichaam aandacht te leren schenken, leerde ik meer te ontspannen. Er zit namelijk een fundamentele onveiligheid in mij, die doorheen de reis er nog eens is uitgekomen. Die onveiligheid draag ik met me mee, en tracht ik met compassie naar te kijken. Een goede innerlijke ouder die aanwezig is.

Maar goed, ik nam uiteindelijk de beslissing om te vertrekken, nadat ik mijn eerste boot al had geboekt en geannuleerd. Tweede boot: ok, nu doe ik het gewoon. Ik vertrok, had al hetgeen wat ik op mijn laptop had opgeschreven over mogelijke stopplaatsen en richtingen niet mee, en ik was 20min te laat waardoor ik mijn boot miste, maar gelukkig zonder extra betaling de volgende mocht nemen. Mijn hart! Ik dacht; gewoon op die boot geraken en dan chill. Tot we aan land kwamen en ik plots links moest gaan rijden. Haha! Omg wat heb ik mezelf weer aangedaan. In het begin verliep dat heel stroef en iedereen reed super snel, met getuut achter me. Tot ik eigenlijk gaandeweg naar het einde van mijn reis besefte dat die snelheidsborden niet hetzelfde zijn als in België. In Engeland is het miles per hour (mph) en in België km per uur. Jaaaaaaa…

Met mijn app ‘Park4night’ vind ik parkeerplekken of campings waar we kunnen overnachten. Voordien waren het voornamelijk parkeerplekken, maar nu koos ik voor campings. De campings in Europa zijn heel anders dan in Engeland. In Engeland zijn de eigenaars vaak niet aanwezig, is het er stil en proper, en maakt iedereen bijna vuur. Er worden gewoon vuurkorfjes aangeboden voor een extra van 7 pond. Ook is het terrein in het center vrij, en staan campers, vans en tenten langs de kant met voldoende plaats. Geen vervelend gedoe met mensen die te dicht staan of afval die niet wordt opgeruimd, vuile toiletten en douches, je kent het wel. Integendeel. Alles heel schoon, verzorgd en met respect voor natuur. Ook relatief goedkoop ten opzichte van andere campings. Ik zoek ook geen plekken met een zwembad en van die verschrikkelijke thema-avonden. Gelukkig was dat daar niet te bespeuren, of alleszins ben ik ze niet tegengekomen.

De eerste ochtend begon ik mijn dag (zoals altijd) met Kundalini Yoga bij zonsopgang, op een prachtige plek in Hastings waar we hadden overnacht. Daarna volgde een frisse duik in de zee, waarna we verder reden naar ‘The Long Man of Wilmington’.

‘The Long Man of Wilmington’ is een krachtplek waar leylijnen samenkomen. De energie hier is oeroud, rauw en nog steeds aanwezig. De paarden kijken naar je alsof ze je al eerder hebben gezien. Het brengt je terug naar de essentie. Men denkt dat de Long Man (72m lang) ongeveer 2000 jaar oud is. Hij werd uit de heuvel gegraven, waardoor de onderliggende witte kalksteenlaag zichtbaar werd. De lijnen worden regelmatig opnieuw wit geschilderd zodat hij van ver te zien blijft.

Volgens Cois Geysen van het boek ‘Mystiek Engeland, krachtplaatsen & leylijnen, mythen & legenden’ beweren lokale onderzoekers dat het figuur zeker prehistorisch is, terwijl anderen denken dat hij in de middeleeuwen werd gemaakt door monniken uit de nabijgelegen abdij. Nog anderen geloven dat hij, net als de reus van Cerne Abbas, ooit een vruchtbaarheidssymbool was, maar dat in de puriteinse periode zijn mannelijke kenmerken werden verwijderd. Een legende vertelt dat de kalklijnen rond het lichaam van een reus werden getrokken, die hier werd gedood door pelgrims op weg naar de priorij van Wilmington. De afbeelding is vrij bekend bij wichelroedelopers en leylijnzoekers. Alfred Watkins beschreef de reus in The Old Straight Track, waar hij suggereert dat het om een 'dodman' gaat — een prehistorische landmeter die met behulp van twee staven rechte energielijnen in het landschap uitzette.

De tweede bijzondere plek die we bezochten, waren de ‘Seven Sisters’. Het is een klif in het Nationaal Park South Downs, tussen Eastbourne en Seaford. Het zijn zeven krijtrotsen die tegen elkaar aanliggen langs de kustlijn. Ze stonden niet op mijn lijstje van leylijnen of krachtplekken, maar soms hoeft dat ook niet. Water en bergen laten me altijd ademen en ontspannen. Dat is precies wat ik nodig heb om mijn zenuwstelsel tot rust te brengen, en dat heb ik ook opnieuw ervaren toen ik thuis kwam.

Ook hier op de campings stond ik vroeg op om mijn dagelijkse Kundalini yoga-practice te doen. In Kundalini yoga gebruiken we vaak diepe ademhalingen en de breath of fire. Alleen wilde ik niemand wakker maken om 4u30 ‘s morgens, dus hield ik mijn adem een beetje in, en dat voelde ik goed toen ik terug thuis was — paniek sloeg volledig over mijn lichaam. Daarover later meer. Maar nu eerst terug naar de Seven Sisters.

Een adembenemend landschap waar Alice lijkt te wonen, konijntjes die rondspringen en in hun rabbit holes terug verdwijnen, gras dat lijkt op puddingachtige zachte wolkjes waar je als vanzelf op wilt huppelen. Het gras leidt je verder naar de zee, waar de Seven Sisters steeds dichterbij komen. Onderweg kwam ik een man tegen die zei: I don’t know if you know it but this place is called: the Seven Sisters.
Ik: Yes, I know.
Hij: I can truly say that this is the most beautiful place in South England.
Ik: Yes, it’s very beautiful. Do you live here?
Hij: I used to live here, but now I sleep at a campsite a little further away.
Ik: Oh — alright, have a lovely day.

Deze mensen zijn zelf zo trots op hun land, en met reden. Toen we wat later aankwamen aan het keienstrand, was Otis helemaal overweldigd. Telkens als we gaan wandelen, vertel ik meer over de vele mooie, magische natuurelementen. Ik vertel hem ook over de kracht van die elementen en hoe je ermee kan communiceren. Dus hij was in alle staten toen hij zoveel moois zag, en nam meteen een zakje om de mooiste vondsten te verzamelen.

Het was daar, ondanks het toenemende volk in de namiddag, rustig en sereen. Het voelde als thuiskomen. Ik haalde uit mijn rugzak een lang, smal stuk witte stof en legde het gespreid op het keienstrand. Met wat mooie keien zorgde ik ervoor dat de stof niet kon wegvliegen. Ik wist wederom niet wat ik ermee ging doen, maar het voelde juist. De horizontaliteit van het doek strookte met de horizon van het water. De hardheid van de keien complementeerde de zachtheid van de stof. De kei, vaste kern, gevormd uit het binnenste vuur en de druk van de aarde, en de stof, zachte huid, afkomstig uit de oppervlakte van de aarde, ontmoeten elkaar als het onveranderlijke en het veranderlijke — de steen die eeuwig blijft en de stof die zich vormt naar wat zij omhult. Dat inspireert me telkens opnieuw: die ontmoeting tussen verschillende materies, en hoe ze elkaar aanvullen, vernietigen of oplossen.

Zo zie ik ook ontmoetingen tussen mensen. Je kunt iemand tegenkomen die slechts even in je leven is, maar je volledig aanvult. Of iemand die voor een langere tijd blijft en je laat oplossen, je laat transformeren. Soms ervaar je zelfs beide, of alle drie, als je van geluk mag spreken. Het is die transformatie die me fascineert: steeds een spiegel, een nieuwe blik op jezelf die zich opent. Die aanvulling, oplossing of vernietiging zijn uiteindelijk slechts illusies. Ze tonen welke zaken je intern nodig had om jezelf meer te leren zien.

Vanuit de ‘Seven Sisters’ kwamen we op een veld terecht met een prachtig landschap en uitzicht op zee. Langs de randen hadden zich tenten en mobilhomes genesteld, waardoor er telkens een open ruimte vrijbleef waar kinderen konden spelen en volwassenen ademruimte kregen. Heel anders dan in andere landen, waar elke open plek al snel wordt ingenomen door gladgestreken rijbanen.

Naast onze auto stond een Nederlands gezin met een dochtertje van negen. Ze zaten rond een vuurkorfje marshmallows te eten, terwijl ik mijn eten klaarmaakte op het gasvuurtje. Nog geen vijf minuten later draaide ik me om en zat Otis gezellig mee aan het vuur marshmallows te roosteren. Met een grijns – en goed wetend dat ik het kon horen – vertelde hij dat hij geen zin had om te helpen koken en dat hij er ook genoeg van had om altijd samen met mij de afwas te moeten doen. Ik lachte in mezelf, maar gaf hem een blik van: ik heb je gehoord. Waarop hij me een blik teruggaf: dat is ook de bedoeling. Vaak verloopt communicatie tussen ouder en kind telepathisch. En eigenlijk zijn we vergeten dat die telepathie veel dieper in ons dagelijks leven verweven zit dan we denken. Hoe bewuster je wordt van je eigen gedachten, hoe meer je voelt wat er gaat komen. Het is niet zo vreemd dat iemand je vijf minuten later opbelt, net op het moment dat je aan die persoon dacht.

De volgende ochtend tekende ik verder op mijn lange smalle stuk stof, met enkele houtskoollijnen die het zeezicht bij de Seven Sisters suggestief weergaven. Ik werkte niets verder uit, maar maakte hier en daar een lijn iets duidelijker. Geen idee wat ik ermee verder moest, maar meestal onthullen dat soort dingen zich stap voor stap. Zoals nu, terwijl ik dit schrijf en het wil hebben over de volgende bestemming ‘Cornwall’, plots een oud postkaartje bovenkomt dat ik twee jaar geleden onderweg kocht op een rommelmarktje, niet ver van waar ik eerder had overnacht bij de Basiliek Sainte-Marie-Madeleine in Vézelay. Een plek die nog steeds diepe sporen nalaat. Op het kaartje staan de grote stenen van Trégastel in Frankrijk; op de achterkant is het gericht naar ‘Mademoiselle Jacqueline Rossignol’ in Ladock, Cornwall. En net die foto had ik destijds overgetekend in mijn schetsboek. Hilarisch toch, hoe dingen zich ineens aandienen.

Niet veel later stippelde ik onze volgende bestemming uit. Cornwall stond bovenaan mijn lijst, en ‘toevallig’ zou ook het Nederlandse gezin daarheen gaan. Toch liep het anders: in plaats van de standaard route van vijf uur, tikte ik op mijn gps eerst ‘Salisbury’ in, vraag me niet waarom. Het bleek een enorme omweg, als ik diezelfde week nog in Cornwall wou doorbrengen. Eerst voelde het als een vergissing, maar later bleek dat de juiste keuze. Voor Cornwall heb ik zekere een week, zelfs meerdere weken nodig. In het boek ‘Mystiek Engeland’ had ik veel gelezen over vrouwen, stenen en stof, thema’s die me al een paar jaar bezighielden. Het was alsof ik daar in het verleden moet geweest zijn, en nu doorhad dat ik daar weer mee bezig was.

Zo kwam ik uiteindelijk om 16u aan in de kathedraal van Salisbury, net voor sluitingstijd. We kwamen daar het meest prachtig staaltje beeldhouwwerk tegen van ‘William Pye’ met de naam ‘Salisbury Cathedral Font’. De doopvont is gemaakt van brons en Purbeck-steen, met een vierkante vorm waaruit water door vier spuitjes in elke hoek herinneren aan het leven dat stroomt uit de vier rivieren van Eden (Genesis 2:10-14). Het oppervlak weerspiegelt het interieur van de kerk en wordt gebruikt voor doopplechtigheden. Langs de zijkanten staat een Bijbeltekst uit Isaiah 43:1-2, waarin water als metafoor wordt gebruikt voor de uitdagingen die we tegenkomen:

"Fear not, for I have redeemed you; I have called you by name, you are mine" —"When you pass through the waters, I will be with you; and through the rivers, they shall not overwhelm you; when you walk through the fire, you shall not be burned, and the flame shall not consume you."

Later die avond zocht ik een plek om te overnachten en ontdekte ik dat we vlak bij Stonehenge zaten. Toch voelde ik dat het nog niet het juiste moment was om die plek te bezoeken. Stonehenge zou de kers op de taart worden, iets voor het einde van de reis. Dus liet ik het zo, en vervolgden we onze weg naar Glastonbury.

Glastonbury is een heilige plaats en pelgrimsoord. Er zijn verwijzingen naar de Heilige Graal en de legende van koning Arthur, waardoor de stad vaak wordt verbonden met Avalon, het mythische eiland van transformatie en mysterie. Sommigen zeggen dat Maria Magdalena hierheen kwam na de dood van Jezus (Jeshua).

Eerlijk gezegd wist ik niet goed wat ik moest verwachten, want ik had er vooraf niets over opgezocht. Wat ik wel voelde, was dat deze plek iets groters in zich droeg – een soort herinnering.

Zo, dit is het einde van deel één. In deel twee neem ik je mee naar het vervolg van mijn reis: Glastonbury, Avebury, Salisbury en Dover.